अन्तरिक्षमा अलपत्र दुई अन्तरिक्षयात्रीलाई फेब्रुअरीमा मात्र फिर्ता ल्याइने, के भन्छ नासा ?

काठमाडौं । अन्तरिक्षमा विगत दुई महिनादेखि ‘अलपत्र’ परेका नासाका दुई अन्तरिक्ष वैज्ञानिकहरू आगामी वर्ष फेब्रुअरी महिनामा पृथ्वी फर्किने भएका छन्। उनीहरू स्पेसएक्स कम्पनीको सहयोगमा पृथ्वी फर्किने भएका हुन् ।

नासाका अनुसार सुनिता र ब्यारी विल्मोर फेब्रुअरीमा एलोन मस्कको कम्पनी स्पेसएक्सको ड्र्यागन स्पेसक्राफ्टमा फर्कनेछन् । एकै समयमा, स्टारलाइनर क्याप्सुल आईएसएसबाट अलग हुनेछ र एक वा दुई हप्तामा अटोपाइलट मोडमा फर्कने प्रयास गर्नेछ।

अमेरिकी अन्तरिक्ष निकाय नासाका अनुसार सुनीता विलिअम्स र ब्यारी विल्मोरलाई अन्तरिक्षमा लिएर गएको ‘बोइङ स्टारलाइनर’ अन्तरिक्षयान भने उनीहरूबिनै फर्किने छ। उक्त यान विलिअम्स र विल्मोरलाई लिएर गत जुन ५ मा आठदिने अभियानका लागि अन्तरिक्षमा गएको थियो।

अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्र ‘आईएसएस’ तिर जाने क्रममा उक्त यानमा प्राविधिक समस्या उत्पन्न भएपछि दुई अन्तरिक्षयात्रीहरूले अझै आठ महिनाजति पृथ्वीको परिक्रमा गरेर बिताउनुपर्ने भएको छ।

के भन्छ नासा ?

नासा प्रमुख बिल नेल्सन अन्तरिक्ष उडान सबैभन्दा सुरक्षित र सटीक हुँदा पनि जोखिमपूर्ण हुने बताउँछन् । परीक्षण उडानहरू पूर्ण रूपमा सुरक्षित मान्न नसकिने उनको भनाइ छ ।

सुनिता र बुश विल्मोर बोइङ र नासाको संयुक्त ‘क्रू फ्लाइट टेस्ट मिसन’ मा गएका थिए। यसमा सुनिता स्पेसक्राफ्टको पाइलट थिइन् । उनीसँगै आएका बुश विल्मोर यस मिसनका कमाण्डर थिए।

प्रक्षेपणको समयमा, बोइङ रक्षा, अन्तरिक्ष र सुरक्षाका अध्यक्ष र सीईओ टेड कोलबर्टले यसलाई अन्तरिक्ष अनुसन्धानको नयाँ युगको लागि उत्कृष्ट सुरुवात भने। यस मिसनको मुख्य उद्देश्य अन्तरिक्ष यानलाई अन्तरिक्ष स्टेशनमा लैजान र फिर्ता ल्याउने अन्तरिक्षयानको क्षमता प्रमाणित गर्नु थियो।

अन्तरिक्ष यात्रीहरूले पनि ८ दिनमा अन्तरिक्ष स्टेशनमा अनुसन्धान र धेरै प्रयोगहरू गर्नुपरेको थियो। सुनिता र विल्मोर पहिलो अन्तरिक्ष यात्री हुन् जसलाई एटलस-वी रकेट प्रयोग गरी अन्तरिक्ष यात्रामा पठाइएको थियो। यो मिसनको क्रममा उनले अन्तरिक्ष यान म्यानुअल रूपमा पनि उडाउनु परेको थियो । उडान परीक्षणसँग सम्बन्धित धेरै उद्देश्यहरू पनि पूरा गर्नुपर्ने थियो।

सुनिता र विल्मोर कसरी यति लामो अन्तरिक्षमा अड्किए ?

स्टारलाइनर अन्तरिक्ष यानलाई यसको प्रक्षेपणपछि धेरै समस्याहरू थिए । जसका कारण ५ असार अघि पनि प्रक्षेपण धेरै पटक असफल भएको थियो । प्रक्षेपणपछि पनि, त्यहाँ अन्तरिक्ष यानको समस्याको रिपोर्ट थियो।

नासाले अन्तरिक्ष यानको सेवा मोड्युलको थ्रस्टरमा सानो हिलियम चुहावट भएको बताएको छ । अन्तरिक्ष यानमा धेरै थ्रस्टरहरू हुन्छन्। तिनीहरूको मद्दतले अन्तरिक्ष यानले आफ्नो मार्ग र गति परिवर्तन गर्दछ। हिलियम ग्यासको उपस्थितिले रकेटमा दबाब सिर्जना हुन्छ। यसको संरचना बलियो रहन्छ, जसले रकेटलाई उडानमा मद्दत गर्छ।

प्रक्षेपण भएको २५ दिनमा अन्तरिक्षयानको क्याप्सुलमा ५ वटा हेलियम चुहावट भएको थियो । ५ वटा थ्रस्टरले काम गर्न छाडेका थिए । थप रूपमा, प्रोपेलेन्ट भल्भ पूर्ण रूपमा बन्द गर्न सकिँदैन। अन्तरिक्षमा उपस्थित चालक दल र अमेरिकाको ह्युस्टनमा बसेका मिसन म्यानेजर मिलेर यसलाई मिलाउन सकेका छैनन् ।